dinsdag 8 juli 2014

Geschiedenis Oranjelaan, Nassaulaan en Kroonpark in Driebergen

Het stuk Driebergen waar nu Oranjelaan en Nassaulaan lopen, was in de 20-er jaren van deze eeuw nog grotendeels onbebouwd, in gebruik als weide- en tuingrond. Het deel waarop nu de Oranjelaan en het Kroonpark liggen, werd nog aangeduid met de naam Ons Genoegen - voormalig herenhuis tussen Oranjelaan en Welgelegen - , het meer naar de dorpskern gelegen stuk heette het Binnenveld. Maar begin 1920 kwam het regelmatig ter sprake als 'het plan Van Remmerden'. De eigenaren, de slagers Hendrik en Gerrit van Remmerden begonnen toen namelijk dit gebied te exploiteren als bouwterrein. In het plan waren twee wegen en een parkje geprojecteerd. Als projectontwikkelaars in de dop achtten ze zich ook geroepen een voorstel tot naamgeving te doen: Oranjelaan en Nassaulaan. En zo werd door de gemeenteraad ook besloten. Keurige namen toch? Bij het plan van Remmerden hoorde ook een park. Het park dat tegenwoordig Kroonpark heet wordt gedomineerd door de Emmavijver.
Emmavijver aan de Oranjelaan Driebergen


Aan de Oranjelaan werd in 1921 een school voor meer uitgebreid lager onderwijs gebouwd, de christelijke Van Heemstraschool, een mulo. Die heeft er ruim 60 jaar stand gehouden, tot lust en last van de buurt. Door het krimpen van het aantal scholen in Driebergen kon de wat krap gehuisveste Muloschool in 1988 verkassen naar de leeggekomen Bosrandschool aan de Arnhemsebovenweg. Architect Smorenburg herschiep enkele jaren later het schoolgebouw aan de Oranjelaan in een comfortabel woongebouw.


donderdag 15 mei 2014

Nynkeplantsoen

Drie maanden terug werd Utrechts nieuwste parkje geopend. Het parkje dat de naam Nynkeplatsoen heeft gekregen ligt ingeklemd tussen de Prins Bernhardlaan en de Edisonstraat. Het parkje is genoemd naar de van oorsprong Friese schrijfster Nynke van Hichtum (pseudoniem van Sjoukje Bokma de Boer).

Nynkeplantsoen in Utrecht

Nynke van Hichtum werd wereldberoemd als auteur van het boek Afke's tiental. Wat velen ook zullen weten is dat van Hichtum de echtgenote was van minister president Pieter Jelles Troelstra. Wat veel minder mensen weten is het echtpaar in 1893 naar Utrecht verhuisde, na eerste tijdelijk in Amsterdam gewoond te hebben. Voor de schrijfster was het moeilijk, maar tegelijkertijd ook inspirerende tijd.
Een van de inspirerende figuren die Sjoukje ontmoette was romanschrijfster Cornélie Huygens. Een zeer vrijgevochten vrouw en voorvechtster van de vrouwenemancipatie en bovendien lid van het SDAP partijbestuur. Deze vrouw verkondigde aan ieder die het horen wildegeen echtgenoor of kinderen te willen. Slechts minnaars stonden op haar verlanglijstje.
Verder heeft Sjoukje veel contact met Nellie van Kol die haar aanmoedigt om weer te gaan schrijven. Samen met Van Kol werkt Sjoukje aan het opzetten van een bibliotheek speciaal voor arbeiderskinderen. Sjoukje levert bijdragen in de vorm van kinderboeken over ‘wilde volken’, als Eskimo’s, indianen, ‘hottentotten en andere kaffervolken’. In 1897 verhuist "Nynke van Hichtum" naar Den Haag waar haar man een baan heeft als volksvertegenwoordiger namens de SDAP.
Om een lang verhaal kort te houden, met de opening van het Nynkeplantsoen is de verhouding binnen het gezin Troelstra-van Hichtum/Bokma de Boer weer rechtgezet. Pieter Jelles Troelstra kreeg zijn eigen straat in Utrecht al vele jaren eerder in de Staatsliedenbuurt (Troelstralaan). Nu heeft Nynke van Hichtum, weliswaar onder haar pseudoniem eindelijk ook een park in Utrecht naar zich vernoemd in de Zuilense Vliegeniersbuurt.
Het is een mooi parkje geworden dat verfraaid is met een beeldhouwerk dat een zwangere vrouw en haar man moet voorstellen.